Mo­de­mu­ze@OBA

Foto: Philippe Vogelenzang, Styling: Ferry van der Nat

Modetopstukken in de OBA Liefhebbers van fashion, kostuum en accessoires opgelet: ter inspiratie, ter informatie, om te genieten en om je te stimuleren om zelf aan de slag te gaan om iets te maken is van 17 maart t/m 31 mei 2017 Modemuze te gast in de OBA. Een tentoonstelling mét een uitgebreid en divers programma. De nieuwe tentoonstelling Modemuze@OBA opent donderdag 16 maart de deuren in de Centrale OBA.

Modemuze brengt pareltjes van kostuums en accessoires uit het hele land samen in Amsterdam. Maar liefst twaalf Nederlandse musea openden hun depots en presenteren zowel historische kleding als wel hedendaagse outfits van jonge ontwerpers.
Van een loodzware Fong Leng-jurk tot een achttiende-eeuwse tas: op de tentoonstelling Modemuze@OBA hangen en liggen de meest uiteenlopende kledingstukken en accessoires uit musea als het Amsterdam Museum, Centraal Museum Utrecht en Paleis Het Loo.

Unieke kans
De tentoonstelling is ingericht door Modemuze; het online platform voor mode- en vier eeuwen kostuumgeschiedenis. Projectleider Mila Ernst vindt de tentoonstelling een buitenkans voor de echte modeliefhebber: "Textielcollecties kun je niet permanent exposeren. Door licht beschadigen de stukken snel. Maar voor deze tentoonstelling openen de diverse musea wel hun depots voor publiek. Eeuwenoude modecollecties en eigentijdse outfits zijn nu van dichtbij te bekijken. Van theatercollecties van Shakespeare tot een bijzondere tas uit het depot van Tassenmuseum Hendrikje."

https://www.modemuze.nl

www.modemuze.nl is een initiatief van het Amsterdam Museum, Centraal Museum Utrecht, Fries Museum Leeuwarden, Gemeentemuseum Den Haag, Museum Rotterdam, Paleis het Loo en het Rijksmuseum Amsterdam. Nieuwe partners die zich hebben aangesloten zijn: Tassenmuseum Hendrikje, Textielmuseum Tilburg, het Nationaal Museum van Wereldculturen, Nederlands Openluchtmuseum en de Theatercollectie Bijzondere Collecties UvA.

Mooi(e) man

Pruik van Egbert de Vrij Temminck, burgemeester van Amsterdam, 

1780-1799, Amsterdam Museum

#6 Modemuze x FASHIONCLASH blogpost

door Ninke Bloemberg, conservator mode en kostuums Centraal Museum Utrecht 

Eeuwenlang hebben mannen het schoonheidsideaal voor vrouwen bepaald: stevige ronde bosten, blanke huid of een strak ingeregen taille. Sinds het begin van de twintigste eeuw lijkt de man een koekje van eigen deeg te krijgen. De uberseksueel en metroman zijn al een aantal jaar passe, ook voor de menaissanceman [1] (hipster) lijkt het tij te keren. “Deze man houdt van mannelijk, een pak mag, maar zijn mannelijkheid is vooral te zien aan zijn beharing: de baard. Menaissance verwijst natuurlijk naar het renaissancetijdperk en betekent letterlijk wedergeboorte, en de mannenmode-industrie profiteert hiervan.” Zo signaleerde Georgette Koning vorig jaar. Deze zomer lijken de heren voor een “beardstache” te kiezen, aldus de Business Insider van 9 juni jl. [2] Een klein baardje en vooral: een snor. Hoe dan ook, baarden komen en snorren gaan. Feit lijkt wel dat de moderne man tegenwoordig goed verzorgd voor de dag moet komen.

Mannelijke ijdelheid is echter niet alleen iets van deze tijd. Schrijver Justus van Effen levert in zijn maatschappij kritische tijdschrift De Hollandse Spectator regelmatig commentaar op de achttiende-eeuwse samenleving. Zo meldt hij op 10 december 1733 dat een aantal modieuze mannen in hun sociëteit een ‘magnifiek nooteboom’ meubel dat dienstdoet als kaptafel. Daarop liggen ‘ontelbare’ kammen van verschillende grootte, staan maar liefst twaalf potjes met haarverzorgingsproducten, bevinden zich sierlijke poederdozen – voor de pruiken – en bovendien potjes ‘om de lippen, zelfs in de schraalste noorde wint, zagt en blozend te houden.’ [3]

Portret van een lid van de familie Van der Mersch, 
Cornelis Troost, 1736, Rijksmuseum

Soms hadden de heren – aldus Van Effen – producten die ‘aan de meeste Dames […] nog onbekend’ waren. Van Effen steekt hier duidelijk de draak met de overvloedige Soms hadden de heren – aldus Van Effen – producten die ‘aan de meeste Dames […] nog onbekend’ waren. Van Effen steekt hier duidelijk de draak met de overvloedige verzorgingsproducten voor sommige mannen uit zijn tijd. De man besteedde in de achttiende eeuw dan ook de nodige aandacht aan zijn uiterlijk. In het etiquetteboek uit 1735 van C. Van Laar is bijvoorbeeld te lezen dat ‘men alle deelen van ons Lighaam netjes en proper houdt, zonder nogtans van die Vrouwelyke middelen daartoe te gebruiken.’ Begaven de heren zich echter teveel op het terrein van de dames, dan werden ‘zyne verwyfde manieren’ als ‘ongemanierdheid’ gezien. [4] Bovendien heeft lichaamsbeharing nut: ‘Het haair schijnt den mannen […] achtbaarheid te gegeeven’. De baard groeit niet voor de rijpheid en is ‘derhalven een zeker teken van mannelijke sterkte.’ [5] Mocht het haar – met name op het hoofd – niet willen groeien, dan waren er verschillende middelen om dit te verbeteren. In 1778 verscheen postuum een zeer veelzijdig receptenboek van de hand van de arts, pastoor, landbouwkundige Noël Chomel. Hierin zijn veel recepten te vinden en een belangrijk deel van het werk gaat over de vraag hoe men gezond kan blijven (al hoop ik dat de lezer deze destijds niet te serieus heeft genomen, want echt gezond komt het niet over). Naast kookrecepten zijn er ook tips ‘om het haair te doen groeien’: ‘Neemt bijen, droogt ze in een pot, maakt ze dan tot een poeder, en strooit het op de kaale of hairlooze plaatzen. Of mengt het poeder met olie of pomade, en bestrijkt er de haairlooze plaatzen en haairen mede.’ [6] Magnifiek! En anders waren er altijd nog de pruiken. Soms zelfs van vrouwelijk haar gemaakt (of van paarden- of kamelenhaar), dat deerde blijkbaar niet…

Aandacht voor het uiterlijk en gebruik van allerlei verzorgingsproducten voor mannen is dus niets nieuws. De hedendaagse man kan met de vele producten die verkrijgbaar zijn momenteel zijn voorkomen op vele manieren benadrukken – zolang er maar een mannelijk element aanwezig blijft. De producten stralen daarom met hun sobere vormgeving stoerheid en rationaliteit uit. Deze zomer kan de Moustache guard van Maison Martin Margiela voor Droog Design in ieder geval uit de kast gehaald worden, zodat de getrimde man met een gerust hart van zijn espresso macchiato kan genieten.

Dit artikel verscheen eerder in de magalogue bij de tentoonstelling Fashion DNA van het Rijksmuseum. Voor dit blog is het herschreven en geactualiseerd.

Droog Design (promotor), Maison Martin Margiela (ontwerper), Moustache guard, 2010, Centraal Museum Utrecht 

Modemuze verbindt op een online platform de mode- en kostuumcollecties van zeven Nederlandse musea met verhalen van mode- en kostuumliefhebbers als een bron van inspiratie voor een breed publiek. In samenwerking met FASHIONCLASH festival komt Modemuze de hele maand juni met een serie blogs rondom het thema van dit jaar: ‘Gender’. Neem voor een overzicht van alle blogs een kijkje op: http://modemuze.nl/zoeken?trefwoord=FASHIONCLASH%20en%20Modemuze/

Noten:
[1]. M. Noel Chomel, Algemeen Huishoudelijk-, Natuur-, Zedekundig- en Konstwoordenboek…, Tweede Deel, tweede & vermeerderde druk, Leiden 1778, p. 974.
[2]. C. Van Laar, Het groot ceremonie-boek der beschaafde zeeden, welleevendheid, ceremonieel en welvoegende hoffelijkheden… voorgesteld in verscheidene redenwisselingen, 1735.
[3]. M. Noel Chomel, Algemeen Huishoudelijk-, Natuur-, Zedekundig- en Konstwoordenboek…, Tweede Deel, tweede & vermeerderde druk, Leiden 1778, p. 973.
[4]. http://www.independentfashiondaily.com/12239/weg-met-die-menaissance-man/, 21.04.2014.
[5]. http://www.businessinsider.com/what-is-a-beardstache-2015-6, 9.06.2015.
[6]. Justus van Effen, De Hollandse Spectator, 10.12.1733.

Sit-in with Branko Popovic at Centraal Museum Utrecht

No plans for Sunday, October 26?
FASHIONCLASH team member, Branko Popovic, is invited for an afternoon talk with museum's director Edwin Jacobs. Every last Sunday of the month director Edwin Jacobs interviews an artists or person he follows. In this case he invite Branko on behalf of his blog 'BRANKOPOPOVICBLOG'.

The audience has the opportunity to ask questions and thus actively participate in the conversation.

October 26 3 pm - 4 pm
Tuinzaal, Centraal Museum Utrecht
Entrance free, reservations possible by mail: infocentrum@centraalmuseum.nl or phone +31 (0)30-2362353

More information: here http://centraalmuseum.nl

Saba Tark at Centraal Museum Utrecht

photo: Richard Terborg

Saba Tark: Nomads of the World exhibition at Centraal Museum in Utrecht

This is the first in a series of exhibitions in which Centraal Museum and HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) present the work of a promising talent. Each autumn the museum will showcase the work of an art or design graduate from HKU. The series kicks off with Saba Tark (1987, Baghdad), who studied at the MAFAD (Maastricht Academy of Fine Arts) and Design and at HKU. As a young fashion designer from a multicultural background, she is inspired by traditional craftsmanship and experimentation.
Her graduation project Nomads of the World is displayed in the New Utrecht Galleries. The collection is inspired by the fabrics of nomadic people, in which function and beauty are paramount. In this collection, it is as though Saba has created a modern tribe that has fled the hectic nature of everyday life in search of peace, quiet and freedom. In this collection, she has sought a new approach to design that translates craftsmanship and innovation into clothing: she has developed new materials and techniques, adapted design methods and changed silhouettes.

FAB / Runway Malta designer competition at FASHIONCLASH Festival

The focus of Saba Tark’s graduation project was haute couture and craftsmanship, creating a new image with age-old techniques combined with various materials. She draws attention to the cut, hand sewing and finish. Using moulage techniques (draping fabric on a tailor’s dummy) and a ‘zero waste’ design method, she created silhouettes with geometric forms, reducing waste material by 80%.

All the garments, fabrics and shoes are inspired by areas inhabited by nomadic peoples.

-> Sit-In at Central Museum 28 sep with director Edwin Jacobs. 

http://centraalmuseum.nl

Saba Tark participated in various FASHIONCLASH projects.

http://www.sabatark.com/

Saba Tark at FASHIONCLASH Festival 2012 exhibition